“A ma bën me më pak akull, të lutem? Nuk dua që të hollohet shumë.”
Është një kërkesë që, tani që temperaturat rriten dhe pijet e ftohta dominojnë menunë tonë, tek Antigua e dëgjojmë çdo ditë e më shpesh.
Duke qenë shumë e angazhuar me aspektin sensorial të asaj çka ofrojmë, kam qenë gjithnjë shumë këmbëngulëse për të edukuar klientelën mbi faktin që ky është thjesht një mit.
Sot rastësisht hasa një artikull në Sprudge mbi këtë temë dhe m’u duk rasti perfekt për ta trajtuar pak më gjerë, ashtu siç shpesh e bëj kur vjen puna tek kafja.
Për të thënë të vërtetën, kulturalisht nuk e kemi pasur mirë marrëdhënien me pijet e ftohta me bazë kafeje, dhe “Iced Latte” është një pije fare e pastandardizuar, e cila është lënë gjithnjë në diskrecionin e baristave për ta përgatitur sipas preferencave të tyre.
Duke qenë një pije e ardhur nga vise më të largëta se Italia apo Greqia, për rrjedhojë e ka pasur më të vështirë të penetrojë në kulturën tonë të përgatitjes por edhe konsumimit të kafes.
Ndryshe nga Freddo Espresso apo Freddo Cappuccino, për të cilat akulli është një must sepse ndryshe nuk krijohet ajrosja e duhur e kafes apo qumështit, Iced Latte, Iced Americano apo pijet e tjera të ftohta me bazë kafeje i gjen me sasi shumë të ndryshme akulli nga kafeneja në kafene.
Nuk është e panjohur të të vijë e shërbyer edhe veç e veç: ekspres, pak qumësht dhe akull në një gotë të ndarë.
Kjo lloj variabiliteti ka bërë që edhe vetë konsumatori shqiptar të mos krijojë një pritshmëri të qartë për atë që do të marrë kur porosit një pije të ftohtë. Dhe pikërisht në këtë konfuzion lind edhe dyshimi klasik: “Po sa akull do ketë?”
Në këtë pikë, shumë prej nesh bëjnë një llogari të thjeshtë dhe logjikisht të gabuar: më shumë akull = më pak pije = më shumë hollim.
Në fakt, e kundërta është e vërtetë.
Kur një pije përgatitet me pak akull, ajo nxehet më shpejt. Akulli fillon të shkrihet menjëherë dhe shumë më shpejt sesa do të ndodhte në një gotë të mbushur plot.
Rezultati? Një pije e vakët dhe e holluar shumë më shpejt sesa do të dëshiroje.
Ndërkohë, një gotë me shumë akull jo vetëm që e mban pijen më të ftohtë për më gjatë, por ndihmon edhe në ruajtjen e balancës së saj sensoriale.
Temperatura e ulët ngadalëson shkrirjen e akullit, që do të thotë se pija e ruan karakterin e vet deri në gllënjkën e fundit.
Kur lexova artikullin nga Sprudge, u ndjeva si të më kishin përkthyer mendimet – por me një ton pak më sarkastik dhe të ashpër sesa do e thosha vetë.
Ajo që më bëri përshtypje ishte mënyra sesi autori theksonte që akulli nuk është një “mbushës” i panevojshëm apo një kursim nga ana e kafenesë, por përbën një element të domosdoshëm të përgatitjes së pijeve të ftohta.
Siç thotë edhe vetë artikulli: më shumë akull nuk e hollon më shumë pijen – e bën më të mirë.
Dhe kjo më rikthen tek ne, tek Antigua.
Gjatë verës, kur prodhojmë Cold Brew ose Iced Latte për klientët tanë, nuk e shohim akullin si një truk për të kursyer kafe.
Përkundrazi, e mendojmë si pjesë të pandashme të strukturës së pijeve që duam të ofrojmë: të freskëta, të balancuara dhe që mbajnë aromën dhe shijen gjatë gjithë kohës së konsumimit.
Gjithashtu, le të ndalemi pak tek një detaj teknik që shpesh injorohet: raportet.
Sasia e akullit ndikon drejtpërdrejt në balancën mes kafes dhe qumështit.
Kur kërkohet “më pak akull”, ajo që shpesh ndodh në praktikë është që në gotë përfundon më shumë qumësht – sepse fizikisht, hapësira bosh duhet plotësuar me diçka.
Nëse nuk kërkon një double shot pra kafe “dopio”, rezultati është një pije më e dobët në shije, më e ëmbël dhe më “qumështore” sesa ishte menduar fillimisht.
Prandaj, nëse je nga ata që parapëlqejnë më pak akull, konsideroje të kërkosh një dozë të dytë espressoje – që të mbash raportin e shijes aty ku duhet. Në rastin e pijeve të tjera me akull si përshembull një iced matcha, mund të kërkosh që gota të mos mbushet plot në mënyrë që të mos ndryshojnë raportet midis matchas dhe qumshtit.
Në një gotë të balancuar mirë, çdo përbërës ka rolin e vet.
Kafeja sjell intensitetin, qumështi e zbut, ndërsa akulli ruan integritetin e gjithë kësaj përvoje.
Dhe kur raportet janë në vendin e vet, nuk ka nevojë të sakrifikosh as shijen, as temperaturën.
Mbase është momenti që të fillojmë ta shohim akullin jo si “armikun” e shijes, por si aleatin e saj më të heshtur. Në fund të fundit, një pije e ftohtë është shumë më tepër sesa thjesht kafe + qumësht + pak akull – është një eksperiencë që duhet ruajtur e freskët, që nga shërbimi e deri tek e fundit pikë.